Φίλες και φίλοι,
Είναι η αρχή του καλοκαιριού και μια ευκαιρία να επικοινωνήσω μαζί σας με έναν διαφορετικό τρόπο, ίσως για πολλούς ανάλαφρο και ανάξιο λόγου, εν μέσω τόσων προβλημάτων που μαστιγώνουν την καθημερινότητά μας. Εγώ, όμως, τον βλέπω σαν φάρμακο, σαν ευκαιρία απόδρασης -έστω για λίγα λεπτά. Η θέαση ενός αριστουργήματος ρίχνει λίγο βάλσαμο στις ανάγκες της ψυχής, εκείνες που σήμερα είναι «ανώφελες πολυτέλειες». Ναι, δεν είναι καθόλου εύκολο να ταξιδέψει κανείς και να έχει την εμπειρία να δει έργα τέτοιου διαμετρήματος από κοντά∙ η τεχνολογία, όμως, είναι σ΄αυτή την περίπτωση σύμμαχός μας. Τα βλέπουμε εδώ, καθώς περιδιαβάζουμε στο διαδίκτυο. Κάποια βλέμματα, ελάχιστα δευτερόλεπτα του χρόνου μας, ας τα διαθέσουμε στην ομορφιά, μέσω της τέχνης.
Θα είμαι ευτυχής να τύχω των σχολίων σας, των προτιμήσεών σας και να ανοίγω κάθε φορά ένα διαφορετικό παράθυρο σε μια ευδαιμονία που δεν κοστίζει, αλλά προσφέρει σε όσους θέλουν να δουν.
Οι Μουσικοί (ή αλλιώς Συναυλία) είναι ένα έργο του 1595, φιλοτεχνημένο από τον Καραβάτζο. Πρόκειται για μια μεγάλη ελαιογραφία (87,9 x 115,9 εκ) που εκτίθεται στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης.
Ο ζωγράφος εκείνον τον καιρό, έχοντας αφήσει πίσω του τις συνθήκες μιας απόλυτης ένδειας, ζούσε εγκατεστημένος στο παλάτσο Μαντάμα του καρδιναλίου Φραντσέσκο Μαρία Μπρορμπόνε Ντελ Μόντε και φιλοτεχνήθηκε για λογαριασμό του. Ήταν απόλυτα φυσικό, η δραστική αλλαγή του περιβάλλοντος να αλλάξει και την θεματολογία του.
Ο καρδινάλιος ήταν ένας φιλότεχνος, ο οποίος γνώριζε να παίζει κιθάρα και να τραγουδά. Το πάθος του για την μουσική είχε ως αποτέλεσμα τον σχηματισμό μιας τεράστιας συλλογής οργάνων και παρτιτούρων. Η κατοικία του ήταν το επίκεντρο συζητήσεων περί μουσικής, τέχνης και επιστήμης.
Ο ζωγράφος, στο συγκεκριμένο έργο, μας αποκαλύπτει μια περίπλοκη παγανιστική αλληγορία, υπαγορευμένη σαφώς από τον καρδινάλιο. Η παρουσία του φτερωτού ερωτιδέα, ο οποίος κόβει ένα τσαμπί σταφύλια έχει τροφοδοτήσει αρκετές ερμηνείες ως προς την ερωτική διάσταση του θέματος.
Ο Καραβάτζο περνά από την ρεαλιστική απεικόνιση με σύγχρονες ενδυμασίες -ένα χαρακτηριστικό των πρώτων του έργων στη Ρώμη- στην αναπόληση του κλασσικισμού, όπως αποτυπώνεται στους λευκούς χιτώνες των νεαρών μουσικών και στην παρουσία του έρωτα.
Με την φυσικότητα της στάσης τους εναρμονίζεται και η ευδιάθετη όψη των μουσικών που τραγουδούν με μισάνοιχτα χείλη, έχοντας στραμμένα τα βλέμματα στους θεατές και αναιρώντας κάθε ιδιωτικότητα της στιγμής.
Το λαούτο, το κέρας, το βιολί και η παρτιτούρα προέρχονται από τη συλλογή του καρδιναλίου.
